Ανησυχητική Καταγραφή της Κινητικότητας των Εφήβων στην Ελλάδα
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, ένας στους τέσσερις εφήβους (24,1%) περνά μεγάλο μέρος του ελεύθερου χρόνου του καθιστός ή ξαπλωμένος. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι αυτή η τάση εντείνεται με την ηλικία, καθώς οι έφηβοι 11 ετών έχουν ποσοστό 14,9%, ενώ των 15 ετών φτάνει το 30,1%. Αυτές οι πληροφορίες καταδεικνύουν μία αυξανόμενη ανησυχία για την υγεία των νέων, καθώς η καθιστική ζωή μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στην σωματική και ψυχοκοινωνική τους υγεία.
Σύμφωνα με στοιχεία της ίδιας έρευνας, η διατροφή, η παχυσαρκία και η αυξημένη χρήση οθονών είναι παράγοντες που επηρεάζουν άμεσα την υγεία των εφήβων. Ο συνδυασμός αυτών των συμπεριφορών δημιουργεί μία επικίνδυνη κατάσταση για το μέλλον τους. Η Παγκόσμια Ημέρα Φυσικής Δραστηριότητας, που εορτάζεται στις 6 Απριλίου, επισημαίνει την ανάγκη για ευαισθητοποίηση γύρω από θέματα υγείας και φυσικής δραστηριότητας.
Ανησυχητικά Χαμηλά Ποσοστά Επαρκούς Φυσικής Δραστηριότητας
Από τα δεδομένα της έρευνας προκύπτει ότι μόνο το 13,6% των εφήβων ηλικίας 11-15 ετών στην Ελλάδα πληροί τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.), που προτείνει τουλάχιστον 60 λεπτά φυσικής δραστηριότητας καθημερινά. Το ποσοστό αυτό είναι σημαντικά χαμηλότερο από το διεθνή μέσο όρο 20%, κατατάσσοντας τη χώρα μας στην 40ή θέση μεταξύ 43 χωρών, γεγονός που υποδηλώνει σημαντικές προκλήσεις για την προώθηση της σωματικής δραστηριότητας.
Επιπλέον, παρατηρούνται διαφορές μεταξύ των φύλων, με μόνο το 9,5% των κοριτσιών να είναι ενεργά σε φυσικές δραστηριότητες, έναντι του 18,1% των αγοριών. Οι ηλικιακές διαφορές είναι also εμφανείς, καθώς οι 15χρονοι έχουν ακόμη χαμηλότερα ποσοστά επαρκούς φυσικής δραστηριότητας (11,9%) σε σύγκριση με τους 11χρονους (16,3%).
Υψηλό Ποσοστό Σωματικά Ανενεργών Εφήβων
Ένας άλλος ανησυχητικός δείκτης είναι ότι σχεδόν ένας στους τρεις εφήβους (30,4%) θεωρούνται σωματικά ανενεργοί, καθώς συμμετέχουν σε λιγότερες από τρεις ημέρες επαρκούς φυσικής δραστηριότητας κάθε εβδομάδα. Αυτό το ποσοστό είναι υψηλότερο από τον διεθνή μέσο όρο (24%) και δείχνει την ανάγκη για στοχευμένες παρεμβάσεις. Τα κορίτσια είναι πιο πιθανό να είναι σωματικά ανενεργά σε σχέση με τα αγόρια, με ποσοστά 37,1% και 22,9% αντίστοιχα.
Επιπλέον, η σωματική αδράνεια τείνει να αυξάνεται με την ηλικία, φτάνοντας το 36,5% στους 15χρονους. Αυτές οι ενδείξεις δείχνουν μια διευρυνόμενη τάση ανάγκης για προληπτικές δράσεις που θα προάγουν την φυσική δραστηριότητα.
Αύξηση της Σωματικής Αδράνειας και Χαμηλό Ποσοστό Καθιστικής Ζωής
Αν και παρατηρήθηκε μία μικρή μείωση της σωματικής αδράνειας το 2018, τα ποσοστά το 2022 δείχνουν μια νέα αύξηση στους εφήβους 11-15 ετών. Επιπλέον, το 6,4% των εφήβων δηλώνουν ότι δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε χώρους άθλησης, γεγονός που επηρεάζει κυρίως τα παιδιά από οικογένειες με χαμηλότερο οικονομικό επίπεδο. Αυτές οι συνθήκες υποδηλώνουν μια επείγουσα ανάγκη για τη δημιουργία περισσότερων διαθέσιμων και ασφαλών χώρων άθλησης.
Ανάγκη για Επέκταση των Παρεμβάσεων Προαγωγής της Φυσικής Δραστηριότητας
Η επιστημονική υπεύθυνη της έρευνας, ομότιμη καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, κα Άννα Κοκκέβη, επισημαίνει ότι «τα παραπάνω ευρήματα υπογραμμίζουν την ανάγκη για υποστήριξη από την Πολιτεία και την άμεση εφαρμογή τεκμηριωμένων παρεμβάσεων που ενθαρρύνουν τη φυσική δραστηριότητα στα παιδιά σχολικής ηλικίας». Η προσοχή θα πρέπει να επικεντρωθεί κυρίως στους μεγαλύτερους εφήβους, στα κορίτσια και σε εκείνους από χαμηλότερα οικονομικά στρώματα.
Είναι σαφές ότι οι σχολικές μονάδες, οι επαγγελματίες υγείας και οι τοπικοί δήμοι θα πρέπει να συνεργαστούν για να ενισχύσουν τα αθλητικά προγράμματα και να βελτιώσουν τις υποδομές που διευκολύνουν την ασφαλή σωματική δραστηριότητα. Η ευαισθητοποίηση γονέων και τοπικών κοινοτήτων είναι επίσης κρίσιμη για την προώθηση υγιών συμπεριφορών στους εφήβους.