Χρησιμοποιώντας μια πρωτοποριακή τεχνική μια ομάδα επιστημόνων κατάφερε να διεγείρει συγκεκριμένα φωτοευαίσθητα κύτταρα του αμφιβληστροειδούς, επιτρέποντας σε πέντε εθελοντές να δουν ένα νέο χρώμα, αόρατο υπό φυσιολογικές συνθήκες. Το χρώμα αυτό, το οποίο ονόμασαν «olo», είναι ουσιαστικά μια κορεσμένη απόχρωση του μπλε-πράσινου, και δεν είναι ορατό χωρίς τη βοήθεια ειδικής διέγερσης με λέιζερ.
Οι ερευνητές από τα Πανεπιστήμια Μπέρκλεϊ και Ουάσιγκτον στις ΗΠΑ χρησιμοποίησαν παλμούς λέιζερ που διοχέτευσαν απευθείας στα μάτια των εθελοντών. Η τεχνική αυτή, που ονομάζεται «Oz Vision System», πήρε το όνομά της από την Σμαραγδένια Πόλη του μυθιστορήματος του Λ. Φρανκ Μπάουμ «Ο Μάγος του Οζ» (και της κινηματογραφικής διασκευής του 1939 με την Τζούντι Γκάρλαντ) και επιτρέπει στους ανθρώπους να δουν πέρα από το φυσιολογικό φάσμα αντίληψης των χρωμάτων. Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science Advances, όταν οι παλμοί του λέιζερ Oz μετατοπίζονται σκόπιμα κατά λίγα μικρά (ένα εκατομμυριοστό του μέτρου), οι συμμετέχοντες αντιλαμβάνονται το φυσικό χρώμα του διεγερτικού λέιζερ.
Το ανθρώπινο μάτι διαθέτει τρεις τύπους κωνικών κυττάρων – S (βραχέων κυμάτων), M (μεσαίων) και L (μακρών) – τα οποία είναι ευαίσθητα σε διαφορετικά μήκη κύματος φωτός. Διεγείροντας μόνο τα M κύτταρα, οι πέντε εθελοντές είδαν ένα μπλε-πράσινο χρώμα που οι επιστήμονες ονόμασαν «olo», εμπνευσμένοι από τη δυαδική αναπαράσταση 010.
«Οι συμμετέχοντες ανέφεραν ότι το olo είναι μια κορεσμένη μπλε-πράσινη απόχρωση όταν το βλέπουν σε ένα ουδέτερο γκρι φόντο» έγραψαν οι ερευνητές.
Ο Ρεν Νγκ, συν-συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, χαρακτήρισε τα ευρήματα ως «εκπληκτικά».
«Από την αρχή προβλέψαμε ότι θα μοιάζει με ένα χρωματικό σήμα άνευ προηγουμένου, αλλά δεν γνωρίζαμε πώς θα το επεξεργαζόταν ο εγκέφαλος», δήλωσε ο Νγκ. «Ήταν συγκλονιστικό. Είναι απίστευτα κορεσμένο» πρόσθεσε.
Σε δηλώσεις του στο BBC Radio 4, ο Νγκ ανέφερε ότι το olo είναι «πιο κορεσμένο από οποιοδήποτε χρώμα μπορεί κανείς να δει στον πραγματικό κόσμο».
«Φανταστείτε ότι σε όλη σας τη ζωή βλέπετε μόνο ροζ, ανοιχτό ροζ, παστέλ. Και μια μέρα, πηγαίνετε στο γραφείο και κάποιος φορά ένα πουκάμισο, και είναι το πιο έντονο ‘ροζ’ που έχετε δει ποτέ – και σας λένε ότι αυτό είναι ένα νέο χρώμα που ονομάζεται ‘κόκκινο’» εξήγησε.
Ωστόσο, ορισμένοι επιστήμονες αμφισβητούν τους ισχυρισμούς των ερευνητών ότι πρόκειται για νέο χρώμα.
«Δεν πρόκειται για νέο χρώμα», δήλωσε ο επιστήμονας όρασης Τζον Μπάρμπουρ από το Πανεπιστήμιο City St George’s στο Λονδίνο. «Είναι ένα πιο κορεσμένο πράσινο που μπορεί να παραχθεί μόνο σε άτομα με φυσιολογικό μηχανισμό χρωματικής αντίληψης κόκκινου-πράσινου όταν η διέγερση προέρχεται αποκλειστικά από τα M κωνικά κύτταρα» εξήγησε.
Παρότι πρόκειται για ένα «τεχνολογικό επίτευγμα», η αξία του είναι «περιορισμένη», σύμφωνα με τον Μπάρμπουρ.
Ωστόσο, οι συγγραφείς της μελέτης διαφωνούν. Πιστεύουν ότι το σύστημα «Oz» θα τους βοηθήσει να κατανοήσουν καλύτερα πώς ο εγκέφαλος δημιουργεί τις οπτικές μας αντιλήψεις για τον κόσμο.Οι ερευνητές ελπίζουν επίσης να αποκτήσουν περισσότερες γνώσεις σχετικά με την αχρωματοψία και τις ασθένειες που επηρεάζουν την όραση, όπως η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια.
ΠΗΓΗ: Euronews